Himsra Kasani: Ўзбекистонда ишлатиладиган табиий доривор ўсимлик
Кириш
Himsra kasani (лот.
Alhagi maurorum) — бу ўзбеки халқ табобатида кенг қўлланиладиган табиий доривор ўсимликдир. У асал ўсимликлар (Fabaceae) оиласига мансуб бўлиб, ўзбекистоннинг қуруқ иқлимли минтақаларида ўсади. Химса касанининг илмий ва амалий жиҳатдан фойдали хусусиятлари уни табиий тиббиётда муҳим ўринга эга қилади.
Бу мақолада химса касанининг тиббий жиҳатдан қўлланилиши, фойдалари, ишлатиш усуллари ва мумкин бўлган ён таъсирлари ҳақида батафсил маълумот берамиз.
---
1. Химса касанининг тиббий хусусиятлари
Химса касанида қуйидаги фаол моддалар мавжуд:
- Флавоноидлар – антиоксидант таъсирга эга, яллиғланишга қарши курашади. - Алкалоидлар – организмнинг ўзгармаслик тизимига таъсир этади. - Органик кислоталар – сийдик хайдовчи ва терлатиш таъсирига эга. - Эфир мойлари – бактерияларга қарши курашади.
Бу моддалар тафаккурни яхшилаш, қон босимини пасайтириш, сийдик йўллари инфекцияларини даволашда ёрдам беради.
---
2. Химса касанининг асосий фойдалари
2.1. Сийдик хайдовчи таъсир
Химса касани сийдик йўлларидаги тўқималарни тозалайди, бўйрак ва қовукдаги тортқиларни ечишда ёрдам беради.
2.2. Яллиғланишга қарши таъсир
Флавоноидлар ва алкалоидлар яллиғланишни камайтиради, бу артрит, бронхит каби касалликларда фойдалидир.
2.3. Қон босимини пасайтириш
Қон томирларини кенгайтириб, қон айланишини яхшилайди, гипертония беморлари учун яхши натижа беради.
2.4. Овқат ҳазм қилиш тизимига ёрдам
Меъда шикастланиши, гастрит ва ич келтиришда химса касанининг қайнатмаси ичилади.
---
3. Химса касанини ишлатиш усуллари
3.1. Демлама (қайнатма) тайёрлаш
1 қошқ қуритилган химса касанига 1 стакан қайноқ сув қўшилади, 10 дақиқа демланади. Кунга 2-3 марта ичилади.
3.2. Қуруқ ўсимлик портиги
Қуритилган барглари унингдан келиб чиққан тўпорга аралаштириб, овқатга қўшилади.
3.3. Спиртли настойка
100 г химса касанига 500 мл спирт қўшилиб, 2 ҳафта қора жойда сақланади. Кунга 20-30 томчи ичилади.
---
4. Эҳтиёт чоралари ва ён таъсирлар
Химса касанини қўллашда қуйидагиларга эътибор бериш керак:
- Ҳомиладор аёллар ишлатмаслиги керак. - Қон босими паст бўлганлар чеккасидан фойдалансин. - Меъда яраси бўлганларда ичиш тавсия этилмайди.
Агар аллергик реакция (тери қизариши, шишиш) пайдо бўлса, даракдарни тўхтатиш керак.
---
Хулоса
Химса kasani — табиий тиббиётда кенг қўлланиладиган фойдали ўсимликдир. У сийдик хайдовчи, яллиғланишга қарши ва гипертонияни даволашда самаралидир. Бирок, уни ишлатишда эҳтиёт бўлиш, мутахассисларнинг маслиҳатига амал қилиш муҳим. Табиий усулларни тўғри қўллаб, согʻлом хаёт тарзини сақлаш мумкин!
Агар сиз химса касанини ишлатишни режалаштиряпсиз, аввал шифокор билан маслахатлашинг.
